Καταρράκτης

Σε ένα μάτι με καταρράκτη το φως διαχέεται αντί να εστιάζει ακριβώς στον αμφιβληστροειδή. Αποτέλεσμα είναι η εικόνα που σχηματίζεται να είναι θολή.

Το πιο συνηθισμένο αίτιο είναι η ηλικία. Ορισμένες φορές βλέπουμε καταρράκτες σε νεότερες ηλικίες λόγω διαταραχών στο μεταβολισμό. Ακόμη και ένας τραυματισμός μπορεί να επιταχύνει την εμφάνιση καταρράκτη (χρόνια λήψη φαρμάκων).

Η αποφυγή της υπερβολικής έκθεσης στον ήλιο μπορεί να καθυστερήσει την εξέλιξη του καταρράκτη. Συνίσταται λοιπόν η χρήση γυαλιών ηλίου. Κανένα όμως φάρμακο, διαιτητικό συμπλήρωμα ή άσκηση δεν προλαμβάνει το σχηματισμό καταρράκτη.

Ο ρυθμός εξέλιξης του καταρράκτη ποικίλλει και μπορεί να διαφέρει μεταξύ των δυο ματιών. Οι περισσότεροι ηλικιακοί καταρράκτες χειροτερεύουν προοδευτικά μέσα σε μια περίοδο ετών. Άλλου τύπου καταρράκτες κυρίως σε νεότερα άτομα ή σε διαβητικούς μπορεί να χειροτερεύουν μέσα σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα. Είναι αδύνατον να προβλεφθεί με ακρίβεια πόσο γρήγορα θα εξελιχτεί ο καταρράκτης σε ένα συγκεκριμένο άτομο.

Σε επέμβαση οδηγούμαστε όταν ο καταρράκτης δημιουργεί τόση απώλεια όρασης ώστε να παρεμβαίνει στις καθημερινές δραστηριότητες. Δεν είναι αληθές πως ο καταρράκτης αφαιρείται όταν “ωριμάσει”. Η επέμβαση καταρράκτη πρέπει να γίνει όταν οι απαιτήσεις της όρασης σας το απαιτούν. Ωστόσο αν τα συμπτώματα δεν είναι ιδιαίτερα έντονα η επέμβαση μπορεί να καθυστερήσει- μια απλή αλλαγή στη συνταγή των γυαλιών ίσως αποτελέσει μια προσωρινή λύση.

Η όραση θολώνει χωρίς να μπορεί να βοηθήσει η χρήση γυαλιών, ενώ ειδικά το βράδυ τα φώτα διαχέονται και ενοχλούν.

O συνηθέστερος τύπος καταρράκτη οφείλεται στην ηλικία. Άλλες αιτίες περιλαμβάνουν:

• οικογενειακά ιστορικό
• ιατρικά προβλήματα όπως διαβήτης
• τραυματισμός
• φάρμακα όπως στεροειδή
• ακτινοβολία
• μακρόχρονη, χωρίς προστασία, έκθεση στον ήλιο
• προηγούμενο οφθαλμολογικό χειρουργείο

Ο οφθαλμίατρος ανιχνεύει τον καταρράκτη με λεπτομερή οφθαλμολογικό έλεγχο. Προσεκτική εκτίμηση μπορεί να αποκλείσει άλλες καταστάσεις που προκαλούν επίσης θολή όραση. Παθήσεις άλλων τμημάτων του ματιού (κερατοειδής, αμφιβληστροειδής, οπτικό νεύρο) μπορεί να ευθύνονται για απώλεια όρασης μετά από μια επέμβαση καταρράκτη. Αν η βελτίωση της όρασης θεωρείται απίθανη, τότε η επέμβαση του καταρράκτη μπορεί να μην συστηθεί από τον οφθαλμίατρο.

Μόνο χειρουργικά. Η χρήση γυαλιών βελτιώνει ελάχιστα την κατάσταση σε αρχικό στάδιο ενώ δεν υπάρχουν κολλύρια που μπορούν να βελτιώσουν. Στο παρελθόν περιμέναμε ο καταρράκτης να «ωριμάσει». Αυτή η τακτική πλέον είναι λανθασμένη. Οι σύγχρονες μεθόδους δεν απευθύνονται σε ασθενείς που ο καταρράκτης έχει προχωρήσει πολύ. Μείωση της όρασης κάτω από το 50% αποτελεί ένδειξη πως ο καταρράκτης πρέπει να χειρουργηθεί.