Υπάρχει μεγάλη ποικιλία όγκων/ μορφωμάτων/ κύστεων που μπορούν να αναπτυχθούν στα βλέφαρά μας και ανάλογα τη φύση και την εντόπιση τους να προκαλέσουν διαφορετικά προβλήματα, από αισθητικά μέχρι και σοβαρά παθολογικά.

Η πιο συχνή κύστη που μπορεί να αναπτυχθεί στα βλέφαρα είναι το χαλάζιο, που αποτελεί απόφραξη ενός μειβομιανού- σμηγματογόνου αδένα των βλεφάρων. Το ¨κριθαράκι¨ ή κριθή είναι ουσιαστικά η μόλυνση ενός τέτοιου αδένα. Πολύ συχνές άλλες κύστεις είναι η κύστη του Moll, του Zeiss και το molluscum contagiosum. Η θεραπεία τους, όταν έχουν εγκατασταθεί και προκαλούν ενοχλήματα, είναι η χειρουργική αφαίρεση.

Συχνά μορφώματα των άνω αλλά και των κάτω βλεφάρων είναι τα ξανθελάσματα, που αποτελούν εναποθέσεις λιπιδίων στην περιοχή και στους μισούς ασθενείς συνδυάζονται και με αυξημένα επίπεδα χοληστερίνης στο αίμα. Τα ξανθελάσματα αποτελούν κυρίως αισθητικό πρόβλημα και η πιο επιτυχημένη αλλά και μόνιμη θεραπεία είναι η χειρουργική εκτομή από ειδικό χειρουργό οφθαλμίατρο.

Συχνοί καλοήθεις όγκοι των βλεφάρων είναι τα θηλώματα και οι σπίλοι, αλλά και τα αιμαγγειώματα. Τα μεν πρώτα μπορούν να αφαιρεθούν χειρουργικά με τέλεια αισθητικά και λειτουργικά αποτελέσματα στα δε αιμαγγειώματα δεν πρέπει να γίνεται χειρουργική εκτομή αλλά μπορούν να αντιμετωπισθούν με άλλες μεθόδους.

Οι κακοήθεις όγκοι των βλεφάρων είναι το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (90%), το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα (5%), το καρκίνωμα των μειβομιανών αδένων (2%) καθώς και τα μελάνωμα, σάρκωμα Kaposi και καρκίνωμα των κυττάρων Merkel που είναι αρκετά πιο σπάνια. Όλοι αυτοί οι κακοήθεις όγκοι των βλεφάρων μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά οφθαλμολογικά προβλήματα αν παραμείνουν χωρίς διάγνωση και σωστή θεραπεία. Εκτός δε από το πιο συχνό βασικοκυτταρικό καρκίνωμα που εξαπλώνεται μόνο τοπικά, οι υπόλοιποι όγκοι μπορούν να εξαπλωθούν επίσης και με απομακρυσμένη μετάσταση, πράγμα που κάνει την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία πολύ σημαντικές. Η σωστή αντιμετώπιση περιλαμβάνει εξειδικευμένη κλινική εκτίμηση του όγκου, βιοψία, εκτομή του όγκου σε υγιή όρια και πλαστική αποκατάσταση του ελλείματος του βλεφάρου, με ειδικές τεχνικές που αφορούν εξειδικευμένο χειρουργό οφθαλμίατρο βλεφάρων, ώστε να έχουμε σωστή λειτουργικότητα και αισθητική μετεγχειρητικά.